Help! Mijn hond is dominant!

Ondanks dat de dominantietheorie door een groot deel van de trainers en gedragstherapeuten is “afgeschaft”, is het woord dominantie nog lang niet uit het vocabulair in de honden wereld en wordt het vaak nog te pas en te onpas genoemd om een hond aan te duiden.

Dominant ten opzichte van.....

Een hond kan nooit alleen maar dominant zijn. Dominant ben je altijd ten opzichte van een ander persoon of ten opzichte van een groep. Op het moment dat je “dominante” hond een andere hond tegenkomt die dominanter is, dan is je hond opeens onderdanig aan deze hond. Als jij als baasje van je hond dominant bent ten opzichte van je hond dan is je hond ten opzichte van jou opeens onderdanig.

Je kunt dus nooit je hond dominant of onderdanig noemen als “karaktertrek”. Want een hond wisselt net als een mens dominantie af met onderdanigheid. Het is net wie hij tegenover zich heeft. Dat bepaalt of een hond op dat moment dominant of onderdanig is.

Onterechte gedragskenmerken van dominantie

Vaak is het een onzekere of wat angstigere hond die probeert dominant te zijn ten opzichte van een andere hond. Niet omdat hij persé dominant wil zijn. Maar omdat dat volgens hem de beste manier is om zich staande te houden. Voor iedere hond (en ook voor ieder persoon) is het duidelijk dat je met onzekerheid ondergesneeuwd wordt door de ander of door de groep. Door te proberen te laten zien dat je je mannetje staat, zul je daar minder last van hebben.

Maar de “dominantie” van een onzekere of angstige hond ziet er compleet anders uit dan de “dominantie” van een echte leider.
 Bij een onzekere hond zie je heel snel vechtgedrag, proberen hoog te plassen, veel plassen om territorium af te zetten, boven andere honden gaan staan of andere honden proberen in de nek naar beneden te duwen. Het wordt vaak aangeduid als dominantie, maar het is eigenlijk gewoon heel onzeker gedrag.

Kenmerken van “echte dominantie”

Een echte dominante hond heeft een stabiel karakter en laat zich niet gek maken. Hij hoeft niet te vechten om zijn positie te verdedigen. Alleen al door zijn houding en zijn rustige en kalme gedrag wordt hij als vanzelf tot leider gebombardeerd door een groep honden.

Een echte dominante hond in het gezin heeft het niet nodig om zijn plaats op de bank bijvoorbeeld te verdedigen. Een dominante hond in het gezin is als het goed is uiteraard onderdanig aan zijn baasjes en vindt dat ook prima. Ook als er andere honden binnenkomen voelt hij dat niet als dat zijn positie ten opzichte van de baasjes in gevaar komt. Hij heeft alle vertrouwen in zijn leider(baasje) en op het moment dat deze er niet is, weet hij heel goed wat hij zelf kan en reageert behoorlijk onverschrokken.

Hij is waaks zonder agressief te zijn. Als een dominante hond zich in een groep honden bevindt waar een dreiging tot vechten is dan zal hij er rustig tussendoor gaan lopen zonder te grauwen of te snauwen. Uit respect voor deze hond gaan de honden ook vaak uit elkaar. Hetzelfde zie je soms in een gezin met kinderen waar de kinderen kibbelen. De hond komt vaak als mediator er tussen.

Dominantie heeft een negatieve lading

Als iemand zegt dat zijn hond dominant is, of als iemand tegen jou zegt dat je hond dominant is, dan wordt dat vaak gebruikt  om negatief gedrag aan te geven. Terwijl dominantie bij een hond juist een heel mooi kenmerk is ( als hij echt dominant is).

Maar omdat dominantie inmiddels zo’n negatieve lading heeft schrikt iedereen ervan als ze horen dat hun hond dominant is of als ze denken kenmerken te herkennen van dominantie. Er zijn heel veel rassen die onterecht worden bestempeld als dominant. Denk aan de rottweiler, de pitbull, de mechelse herders. Om die reden worden deze honden door onervaren bazen al vaak met harde hand opgevoed.

Onzeker “dominant”

Doordat honden die onterecht worden bestempeld als dominant vaak harder worden aangepakt, wordt de onzekerheid bij deze honden nog groter en zullen ze steeds meer kenmerken laten zien waarvan veel mensen denken dat het dominantie is. Omdat de hond zo stoer doet (want dat is het eigenlijk, gewoon proberen stoer te doen zonder te weten wat ze eigenlijk moeten doen) MOET de hond van alles leren. En dat gaat niet met snoepjes, maar vooral met de harde hand

Maar juist honden die dit gedrag laten zien hebben een liefdevolle aanpak nodig. Doordat ze worden opgevoed met harde hand worden er ook vaak pijnprikkels gebruikt om de hond te leren. De hond doet alle moeite om de pijnprikkels te vermijden. Maar als hij niet weet hoe, omdat hij niet geleerd is wat hij wel moet doen, komt het stoere gedrag steeds dichter in de buurt van agressie.

Opvoeden van een stabiele hond

Het opvoeden van een stabiele hond gaat op de rustige en zachte manier. Heel veel mensen zijn dat niet met me eens. Je moet een hond laten weten waar hij staat, is een veelgehoorde kreet. Ik heb echter honden gehad waar ik de nek niet kon aanraken (dus ze ook geen halsband om kon doen) omdat ze onterecht teveel waren gecorrigeerd op de nek, in plaats van ze aan te leren wat er wel van ze verwacht werd.

Als je dingen van je hond verwacht, dan dien je ze ook aan te leren WAT je van ze verwacht. En dat lukt niet met pijnprikkels op het moment dat ze niet doen wat je van ze verwacht. Maar dan leer je ze door te belonen van goed gedrag. Natuurlijk kun je niet al het negatieve gedrag negeren (zoals nu ook een beetje de trend is) en natuurlijk mag de hond best een passende correctie krijgen op gedrag wat echt niet door de beugel kan.

Maar een zogenaamde dominante hond opvoeden met harde hand en pijnprikkels omdat hij anders de baas over je wordt is wel compleet de verkeerd methode.